Şiddetli lenfödem vakaları, etkilenen uzvun hareket kabiliyetini etkileyebilir, cilt enfeksiyonları ve sepsis riskini artırabilir ve ciltte değişikliklere, bozulmalara yol açabilir.

Tıptaki tedavisinde herhangibir kür ilaç vb tedavi yöntemi bulunmayan lenfödem rahatsızlığında, uzuvda biriken sıvının boşaltımı ve tekrarlamamasını sağlamaya odaklanılır.

Tedavi; manuel lenf drenajı ile birlikte kompresyon bandajları eşliğinde yapılan özel bir lenf ödem tedavisi sonrası giyilecek kompresyon çorapları ile tamamlanır. Ev kullanımı için uygun pnömatik kompresyon cihazları tedaviye ek olarak kullanılabilir. Lenfödem hastalarinda dikkatli bir cilt bakımını şarttır. Nadiren de olsa şişmiş dokuyu çıkarmak (boşaltımı sağlamak) veya yeni drenaj yolları oluşturmak için mikro cerrahi ameliyatı içerebilir. Tıpta gelinen noktada lenfödem için ekstra bir tedavi yöntemi (ilaç,ışın,kür vb.) bulunmamaktadır. Lenfödemli uzva yaptırılacak hacamat, sülük vb alternatif tedavi yöntemlerinin hiçbir faydası olmayacağı gibi geri dönüşü olmayan zararları birlikte getirebileceği unutulmamalıdır.

Lenfödem tedavisi nasıl yapılır?

Fizik Tedavi

Uzman lenfödem terapistleri, lenfödem şişliklerini azaltmaya yardımcı olabilecek teknikler ve ekipmanlar hakkında size bilgi verebilir. Örnekler şunları içerir:

Egzersizler:

Kol veya bacaktaki kasların hafifçe kasılması, fazla sıvının şişmiş uzuvdan dışarı atılmasına yardımcı olabilir.

Manuel Lenf Drenajı:

Bu masaj benzeri teknik konusunda eğitim almış terapistler, şişmiş uzuvda sıkışan sıvıyı lenf damarlarının çalıştığı bölgeye doğru hareket ettirmek için çok hafif bir basınç kullanırlar. Etkilenen uzuvda cilt enfeksiyonu, kan pıhtısı veya aktif kanser varsa kişiler manuel lenf drenajından kaçınmalıdır.

Lenfödem Bandajlaması:

Uzuvun tamamını sarmak için kısa çekişli lenfödem bandajları kullanmak, lenf sıvısının vücudun gövdesine doğru geri akmasını teşvik eder.

Bası Giysileri:

Dar elastik kolluklar veya çoraplar, lenf sıvısının drenajını teşvik etmek için kol veya bacağı sıkıştırabilir. Bu giysiler genellikle uygun miktarda kompresyonun kullanıldığından emin olmak için reçete gerektirir. Uygun uyum sağlamak için bir profesyonel tarafından ölçülmeniz gerekebilir.

Pnömatik Kompresyon Cihazı Uygulaması:

Etkilenen kol veya bacağa takılan bir manşon, manşonu aralıklı olarak şişiren, uzuv üzerine baskı uygulayan ve lenf sıvısını el veya ayak parmaklarından uzaklaştıran bir pompaya bağlanır.

Lenfödem komplikasyonları nelerdir?

Cilt enfeksiyonları:

Sıkışan (bir noktada biriken) sıvı, mikroplar için verimli bir zemin sağlar ve kol veya bacaktaki en küçük yaralanma, enfeksiyon için bir giriş noktası olabilir. Etkilenen cilt şişmiş ve kırmızı renkte görünür. Uzuv genellikle ağrılıdır ve dokunulduğunda sıcaktır. Doktorunuz, hemen almaya başlayabilmeniz için yanınızda bulundurmanız gereken ve semptomlar geçene kadar kullanmanız gereken antibiyotikler reçete edebilir.

Sepsis:

Tedavi edilmeyen enfeksiyon kan dolaşımına yayılabilir ve vücudun bir enfeksiyona tepkisi kendi dokularına zarar verdiğinde ortaya çıkan potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir durum olan sepsisi tetikleyebilir. Sepsis acil tıbbi tedavi gerektirir.

Deri Üzerinde Sızıntı:

Şiddetli şişliklerde lenf sıvısı ciltteki küçük çatlaklardan akabilir veya kabarmaya neden olabilir.

Cilt değişiklikleri:

Çok şiddetli lenfödemi olan bazı kişilerde, etkilenen uzvun derisi kalınlaşıp sertleşerek fil derisine benzeyebilir.

Kanser:

Yumuşak doku kanserinin nadir bir türü, tedavi edilmeyen en şiddetli lenfödem vakalarından kaynaklanabilir.

Lenfödem Ameliyatı nedir?

Cerrahi ve diğer işlemler;

Lenf Düğümü Nakli:

Lenf düğümleri vücudun farklı bir bölgesinden alınır ve daha sonra etkilenen uzuvdaki lenf damarları ağına bağlanır. Erken evre lenfödemi olan birçok kişi bu ameliyattan iyi sonuçlar alır ve gereken kompresyon miktarını azaltabilir etkilenen uzvun eskisi kadar çok şişmesi engellenebilir.

Yeni Drenaj Yolları:

Erken evre lenfödemin bir diğer seçeneği olan bu işlem, lenf ağı ile kan damarları arasında yeni bağlantılar oluşturur. Fazla lenf sıvısı daha sonra kan damarları yoluyla uzuvdan uzaklaştırılır.

Fibröz Dokunun Çıkarılması:

Şiddetli lenfödemde uzuvdaki yumuşak dokular lifli hale gelir ve sertleşir. Bu sertleşmiş dokunun bir kısmının, genellikle liposuction yoluyla alınması, uzvun fonksiyonunu iyileştirebilir. Çok ciddi vakalarda sertleşmiş doku ve cilt neşterle çıkarılabilir.

Lenfödemle nasıl başa çıkabilirim?

Lenfödemin kesin ve kökten tedavisinin olmadığını bilmek sinir bozucu olabilir. Ancak lenfödemin bazı yönlerini kontrol edebilirsiniz. Başa çıkmanıza yardımcı olmak için şunları deneyin:

Lenfödem hakkında öğrenebileceğiniz her şeyi öğrenin. Lenfödemin ne olduğunu ve buna neyin sebep olduğunu bilmek, doktor veya fizyoterapistle iletişim kurmanıza yardımcı olabilir.

Etkilenen uzvun bakımına dikkat edin. Cildinizi her gün temizleyin, etkilenen uzvunuzun her santimini çatlak ve kesik gibi sorun belirtileri açısından gözlemleyin. Cildinizin kurumasını önlemek için su bazlı losyon kullanın.

Tüm vücudunuza iyi bakın. Meyve ve sebzeler açısından zengin bir diyete uyun. İmkanınız varsa her gün egzersiz yapın. Stresinizi azaltın veya elinizden geldiğince minimum seviyede tutun. Yeterince uyumaya çalışın. Vücudunuza iyi bakmak size daha fazla enerji verir ve iyileşmeyi teşvik eder.

Lenfödem hastası başkalarından destek alın. Çevrenizdeki destek grubu toplantılarına veya çevrimiçi mesaj panolarına katılmanız, benzer zorluklarla karşılaşan insanlarla konuşmanıza yardımcı olur.

Primer (Brincil) Lenfödem Nedir?

Primer (Birincil) lenfödem, lenfatik sisteminizin gelişimini etkileyen nadir, kalıtsal durumlardan kaynaklanır. Primer lenfödem şu yaşlarda ortaya çıkabilir:

Bebeklik: Bebekler, kalıtsal bir lenfödem türü olan Milroy hastalığı ile doğabilirler. Doğumdan sonraki ilk 2 sene içindi görülür.

Ergenlik, hamilelik sırasında veya 35 yaşına kadar: Meige hastalığı ergenlik veya hamilelik döneminden geçen ve 35 yaşına kadar olan kişileri etkileyebilir.

35 yaş sonrası: Nadir görülen, geç başlangıçlı bir lenfödem (lenfödem tarda), şişkinliğin bacaklarla sınırlı olduğu lenfödeme neden olabilir.

Sekonder (İkincil) Lenfödem Nedir?

Lenfatik sisteminiz ameliyat, travma veya radyasyon tedavisinden dolayı hasar görürse ikincil lenfödem meydana gelebilir. Lenf düğümlerine veya lenf damarlarına zarar veren enfeksiyonlar, lenf sıvısının birikmesine ve lenfödem gelişimine katkıda bulunabilir. Kanser, lenfatik sistemde tıkanıklığa veya hasara neden olabilir ve lenfödeme katkıda bulunabilir. Sekonder lenfödem en çok meme kanseri ve rahim kanseri tedavisi gören kişilerde görülür. Bununla birlikte, meme kanseri ve rahim kanseri tedavisi gören herkeste lenfödem gelişmez!